Ikarus 180 został zaprezentowany w 1961 roku jako prototyp nowego autobusu przegubowego dla komunikacji miejskiej, a także komunikacji lokalnej na Węgrzech… i jak się okazało także na eksport.
Z 7802 sztuk wyprodukowanych, w latach 1966-1973, trzy istnieją nadal jako pojazdy zabytkowe. Jeden, czterodrzwiowy egzemplarz, z modelu 180.12 jest w kolekcji zabytkowych pojazdów BKV w Budapeszcie. Drugi, także czterodrzwiowy egzemplarz, z modelu 180.31 jest w kolekcji pojazdów Muzeum Transportu w Moskwie. Jedyny ocalały egzemplarz dwudrzwiowego Ikarusa 180.22 jest w kolekcji zabytkowych pojazdów Muzeum Komunikacji w Chemnitz.
Opisywany dzisiaj autobus wyprodukowano w 1971 roku i od początku swojej eksploatacji jeździł na liniach w Berlinie. Po siedmiu latach eksploatacji został wycofany z regularnych połączeń i został zakupiony przez administrację dzielnicy Berlin-Treptow celem wykorzystania go jako mobilne centrum edukacji o ruchu drogowym.
Kariera tego wozu jako mobilne centrum edukacji zakończyła się w 1988 roku. W 1989 roku planowano zezłomowanie tego pojazdu w ramach ćwiczeń oddziału straży pożarnej przy treningu akcji ratunkowej w przypadku zdarzeń drogowych z udziałem autobusu. Na szczęście Stowarzyszenie Ochrony Zabytków Transportu Publicznego z Berlina zakupiło ten unikalny autobus celem zachowania oraz odbudowy do stanu oryginalnego… Przez długie lata autobus stał schowany w halach zajezdni spółki BVG w Berlinie-Niederschönhausen. Aż do 2014 roku…
W Chemnitz, w latach 1968-1973, dostarczono łącznie 83 sztuki autobusów Ikarus 180. W tym 77 sztuk typowo miejskich modeli 180.12 i 180.32 (czterodrzwiowych z 35 miejscami do siedzenia) oraz 6 sztuk typowo międzymiastowych autobusów 180.22 (dwudrzwiowych z 60 miejscami do siedzenia). Wprowadzenie do ruchu nowych Ikarusów 180 spowodowało, po raz pierwszy w historii komunikacji miejskiej w Chemnitz, nadanie trzycyfrowych numerów taborowych pojazdom miejskiego transportu publicznego. Wozy z modelu 180.12, dostarczane w latach 1968-1971, otrzymały numery od #101 do #149. Międzymiastowe egzemplarze Ikarusów 180.22, zakupione w 1971 roku, otrzymały numery taborowe od #31 do #36. Kolejne dostawy Ikarusów 180.32, realizowane w latach 1972-1973, oznaczono numerami od #37 do #64.
W 2014 roku autobus stał się własnością pasjonatów historii transportu publicznego w Chemnitz. Z początkiem 2020 roku trafił do specjalistycznej firmy zajmującej się remontami i odbudowami różnych historycznych pojazdów. Pracownicy firmy „Omnibus-Sanierung GmbH” z Güstrow w Meklemburgii-Pomorzu Przednim pieczołowicie odbudowali ten wyjątkowy, piękny oraz bezcenny pojazd. Odbudowa trwała dwa lata i w 2022 roku zaprezentowano pięknie odrestaurowany autobus, który od tamtej pory uczestniczy w różnych zlotach pojazdów zabytkowych, w tym także zlocie zabytkowych Ikarusów w Budapeszcie czy mieście Tapolca.
Moim zdaniem, Ikarus 180.22 z kolekcji w Chemnitz, jest jednym z najbardziej cennych, zachowanych autobusów zabytkowych w całej Europie Środkowo-Wschodniej, a także najcenniejszym zachowanym Ikarusem na świecie. Pamiętajcie, że to z serii „180” powstała jakże kultowa w Europie, i nie tylko, seria „280” ❤️
Fotografie do tekstu udostępnili Heiko Wolf oraz Volker Dornheim
Materiał powstał na podstawie informacji o wozie na stronie internetowej Stowarzyszenia Pasjonatów Historii Transportu Publicznego w Chemnitz.
Kilka danych technicznych dla modelu „180”:
Numery pojazdów: 31″ – 36″
Lata budowy: 1971
Producent: Ikarus Budapest-Mátjásföld
Długość: 16500 mm
Szerokość: 2500 mm
Wysokość: 2950 mm
Masa własna: 13,0 t
Typ silnika: wysokoprężny, podpodłogowy, 6-cylindrowy, czterosuwowy
Silnik: Rába – MAN D 2156 HM6U
Skrzynia biegów: 5-biegowa manualna skrzynia biegów (częściowo zsynchronizowana)
Model skrzyni biegów: Csepel ASH-75-2
Sprzęgło: jednotarczowe, suche
Moc: 141 kW (192 KM)
Drzwi: 2 drzwi harmonijkowe – sterowanie elektropneumatyczne
Układ drzwi: 2-0-4-0
Hamulec roboczy: trójobwodowy hamulec pneumatyczny, hamulec wydechowy (silnikowy).
Hamulec postojowy: hamulec sprężynowy
Miejsca: 44
Miejsca stojące: 78