WARSZAWA: 75 lat linii 126

Dnia 14 października 1949 roku, a więc dokładnie 75 lat temu, na mapach stołecznej komunikacji miejskiej pojawiła się nowa linia autobusowa oznaczona numerem „126”. Łączyła ona Golędzinów z centrum Pragi kursując z zawrotną, jak na tamte, trudne, powojenne czasy, częstotliwością co 30 minut. Co jest jeszcze ciekawsze, autobusy tej linii kursowały tylko w dni robocze od 9:00 do 16:00… Trasa jej, wg danych z portalu ‘Trasbus.com’ przedstawiała się następująco:
DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – aleja Solidarności – Jagiellońska (powrót: Jagiellońska – Ratuszowa – Targowa – DWORZEC WILEŃSKI) – JAGIELLOŃSKA / WYBRZEŻE HELSKIE 

Z początkiem grudnia 1950 roku, a więc po roku bytności, trasę wydłużono obejmując komunikacją miejską obszar Śliwic oraz Żerania, co spowodowało zmniejszenie częstotliwości kursowania do co ok. 34 minuty, ale zaowocowało kursowaniem przez cały dzień w dni robocze. Czyli, jak współcześnie, dłuższa trasa, dłuższe kursowanie, ale rzadziej… a nowa trasa przedstawiała się tak:
DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – aleja Solidarności – Jagiellońska (powrót: Jagiellońska – Ratuszowa – Targowa – DWORZEC WILEŃSKI) – ŻERAŃ FSO

Rok 1951 przyniósł kolejne, dość istotne zmiany, polegające na skróceniu trasy do przystanku „Dyrekcja F.S.O” w ul. Jagiellońskiej, a także kilka miesięcy później wprowadzenie kursowania także w soboty, niedziele oraz święta. Stan ten trwał do połowy lipca 1953 roku, gdy… uruchomiono linię tramwajową nr „21” kursującą z Pragi na Żerań. Wówczas dublujące połączenie autobusowe przestało być potrzebne i linia nr „126” została skierowana na zupełnie nową trasę… jaką? Zobaczcie sami… co jest jeszcze ciekawe, znów „126” stała się linią okresową kursującą tylko w dni robocze w godzinach szczytu…
ŻERAŃ FSO – Modlińska – HENRYKÓW

Niespełna rok później, w Święto Pracy roku 1954, trasa naszej dzisiejszej bohaterki znów została wydłużona na północ Warszawy, do ówczesnych prawie przedmieść, bo na Dąbrówce Szlacheckiej, przedmiejskiego osiedla przy ul. Modlińskiej, nikt, wówczas, nie myślał by budować wielkie blokowiska za grube tysiące PLN za m2. Przez kolejne cztery lata linia pojawiała się na warszawskich ulicach w godzinach szczytu w dniach roboczych, by z początkiem sierpnia 1958 roku znów stać się linią zwykłą stałą kursującą przez cały dzień we wszystkie dni tygodnia… i tutaj stawiamy kropkę aż do września 1975 roku, gdy zgodnie z Poleceniem Służbowym MZK Warszawa o nr 35/75 trasa linii skierowana została na wschód, na Bródno. Do obsługi kierowano wówczas aż 9 autobusów z Oddziału R-8 „Pożarowa”, a nowa trasa przedstawiała się następująco… kto z Was ją pamięta? Oto…
SUWALSKA – Łabiszyńska – Łojewska – Chodecka (powrót: Chodecka – Kondratowicza – Łabiszyńska – SUWALSKA) – Wyszogrodzka – Bartnicza – Wysockiego – Toruńska – Modlińska – DĄBRÓWKA SZLACHECKA

Przez kolejne lata nie działo się nic w historii naszej dzisiejszej jubilatki, aż do połowy stycznia 1987 roku, zgodnie z postulatami pasażerów, mieszkańców Tarchomina, wprowadzono Poleceniem Służbowym MZK Warszawa o nr 1/87 podjazdy do nieistniejącej dzisiaj pętli „Tarchomin /Fabryka Domów/”. Spójrzcie jak wyglądał nowy przebieg kursu linii, obsługiwanej nadal z zajezdni R-8 „Pożarowa”…
SUWALSKA – Łabiszyńska – Łojewska – Chodecka (powrót: Chodecka – Kondratowicza – Łabiszyńska – SUWALSKA) – Wyszogrodzka – Bartnicza – Wysockiego – Toruńska – Modlińska – Obrazkowa – Świderska – Tarchomin (Fabryka Domów) (pętla) – Świderska – Obrazkowa – Modlińska – DĄBRÓWKA SZLACHECKA

Ciekawe to zaczyna wyglądać, prawda? Sylwester z roku 1988 na rok 1989 przyniósł kolejne wydłużenie trasy na północ Warszawy, coraz bliżej granicy miasta z gminą Jabłonna, bowiem autobusy linii „126” dotarły do ulicy Głównej i pętli ‘Buków’… spójrzcie na nowy przebieg trasy, choć w wersji skróconej, bo to tylko jednostronne wydłużenie…
SUWALSKA – Łabiszyńska – … – Obrazkowa – Modlińska – Główna – BUKÓW (powrót: BUKÓW – Gąsiorowskiej – Przyrzecze – Modlińska) 

Podjazdy do pętli „Tarchomin /Fabryka Domów/” ostatecznie, z powodów oczywistych, czyli trudności drogowe oraz niska frekwencja, zlikwidowano z początkiem kwietnia 1993 roku. Czyżby taki żart na Prima Aprilis od nowopowstałego ZTMu? Ciekawa teoria… jednak zaledwie trzy miesiące później postanowiono połączyć trasy linii „126” oraz „178” pod pozorem bardzo niskiego wykorzystania przez pasażerów odcinka do Bukowa. Nową linię z nr „126” skierowano więc do krańca „Tarchomin” przy ul. Aleksandra Świętosławskiego. Oto trasa do ‘centrum’ blokowiska tarchomińskiego…
SUWALSKA – Łabiszyńska – Łojewska – Chodecka (powrót: Chodecka – Kondratowicza – Łabiszyńska – SUWALSKA) – Wyszogrodzka – Bartnicza – Wysockiego – Toruńska – Modlińska – Mehoffera – Świderska – Ćmielowska – Światowida – Świętosławskiego – TARCHOMIN (powrót: TARCHOMIN – Świętosławskiego – Świderska)

Znów doszliśmy do dekady względnego spokoju, nie licząc i nie wspominając o tymczasowych trasach objazdowych spowodowanych okresowymi pracami drogowymi, by na koniec czerwca 2004 roku, w zamian za zawieszoną na wakacje linię szczytową o nr „326”, skierować autobusy z nr ‘126’ okresowo ulicą Aleksandra Fleminga pod zakłady „POLFA”. Niespełna trzy tygodnie później, w połowie lipca, zgodnie z postulatami pasażerów chcących poprawy połączeń komunikacyjnych Tarchomina z Bródnem, jakby do tej pory nie było żadnego…, oraz Bródna i Białołęki z centrum handlowym M1 w Markach. Nowa linia z nr „126” przejęła część trasy innej linii (tu: „140”) i została skierowana na trasę, z jednoczesnym pozostawieniem podjazdów pod fabrykę „POLFA”:
CH MARKI – Toruńska – Łabiszyńska – Łojewska – Chodecka – Wyszogrodzka – Bartnicza – Wysockiego – Toruńska – Modlińska – Mehoffera – Światowida – Świętosławskiego – TARCHOMIN (powrót: TARCHOMIN – Świętosławskiego – Świderska – Mehoffera)

Te wakacyjne zmiany, w związku z cyklicznym zawieszeniem kursowania linii okresowej o nr „326” trwały aż do 2008 roku, gdy ostatecznie zdecydowano się połączyć obie linie w jedną, kursującą we wszystkie siedem dni tygodnia, dającą całotygodniowe połączenie Marcelina z Urzędem Dzielnicy oraz Tarchominem i Nowodworami, a jednocześnie łączącą Bródno z centrami handlowymi „Targówek” oraz „Marki”. Oto kompletnie zmodyfikowana trasa całotygodniowej linii nr „126”, oczywiście z kursami wariantowymi pod „POLFĘ”:
CH MARKI – Toruńska – Głębocka – św. Wincentego – Kondratowicza – Chodecka – Wyszogrodzka – Bartnicza – Wysockiego – Bazyliańska – Rembielińska – Annopol – Odlewnicza – Marywilska – Marcelin (pętla) – Marywilska – Płochocińska – Modlińska – Ekspresowa – Fleminga – POLFA (pętla) – Fleminga – Ekspresowa – Mehoffera – Światowida – NOWODWORY

Początek roku szkolnego 2010/2011 przyniósł kolejną, drobną korektę trasy naszej dzisiejszej jubilatki, gdyż wprowadzono dwukierunkowe podjazdy do przystanku „Kupiecka” zlokalizowanego u progu nowo otwartego centrum handlowego „Marywilska 44”. Już dwa miesiące później, przy okazji kolejnego etapu przebudowy Trasy Toruńskiej do standardu trasy szybkiego ruchu (obecna ‘S8’) oraz jednoczesnym brakiem zgody na użytkowanie przez autobusy komunikacji miejskiej wiaduktu nad Trasą Toruńskiej (na wysokości sklepu IKEA), stołeczny Zarząd Transportu Miejskiego zmuszony został do skrócenia trasy do pętli przy centrum handlowym „Targówek”. Początkowo traktowane to było jako sytuacja tymczasowa lecz niedługo później przyjęto ten wariant jako trasę stałą (koniec marca 2011 r.).
CH TARGÓWEK – jezdnia Centrum Handlowego Targówek – Głębocka – św. Wincentego – Kondratowicza – Chodecka – Wyszogrodzka – Bartnicza – Wysockiego – Marywilska – Płochocińska – Płytowa – Kupiecka (pętla) – Płytowa – Płochocińska – Marywilska – Marcelin (pętla) – Marywilska – Płochocińska – Modlińska (powrót: Modlińska – Płochocińska – Płytowa – Kupiecka (pętla) – Płytowa – Płochocińska – Marywilska – Marcelin (pętla) – Marywilska – Wysockiego) – Mehoffera – Światowida – NOWODWORY.

Przez kolejne jedenaście lat trwał względny spokój, oprócz wprowadzania tras objazdowych tymczasowych, w bytności naszej jubilatki na mapach stołecznej komunikacji miejskiej. Do czasu…, gdy nastał rok 2022, a dokładniej początek roku akademickiego 2022/2023, gdy autobusy linii „126” ponownie wylądowały na pętli „Tarchomin” z uwagi na wprowadzenie zmian w komunikacji miejskiej na terenie osiedla ‘Nowodwory’ i utworzeniem całkiem nowej linii o nr „233”, która przejęła odcinek od ul. A. Świętosławskiego do pętli przy ul. Światowida… „126” kursowała na nowej/starej trasie, która wyglądała następująco:
CH TARGÓWEK – jezdnia Centrum Handlowego Targówek – Głębocka – … – Światowida – Świętosławskiego – TARCHOMIN (powrót: TARCHOMIN – Świętosławskiego – Świderska – Ćmielowska – Światowida).

Stan ten trwa po dziś dzień, z maleńką korektą na samym Bródnie po otwarciu ul. Ludwika Kondratowicza (po ukończeniu budowy bródzieńskiego odcinka linii metra M2). Nic nie zanosi się na istotne zmiany, choć w Warszawie nigdy nic nie wiadomo na 100%. 

O autorze

Założyciel strony. Od dziecka pasjonat historii autobusów, tramwajów, trolejbusów czy kolei. Szczególny fan marki Ikarus. W latach 2010-2015 kierowca autobusu w Warszawie, od 2016 roku dyspozytor. Posiadacz kolekcji przedmiotów związanych z historią komunikacji miejskiej.